Maagzweren komen erg veel voor bij paarden. 80-90% van de renpaarden lijdt eraan, maar ook 50-70% van de sport- en recreatiepaarden. Oorzaken lopen uiteen van voeding en training tot stress en medicijngebruik. Voeding is niet de belangrijkste oorzaak; stress des te meer.

De manier waarop wij onze paarden houden, komt in de verste verte niet overeen met hoe ze in het wild leven. Dat zorgt voor tal van problemen, maagzweren is daar één van. Door gebrek aan sociaal contact, onrust in de stallen, verveling en bijvoorbeeld gebrek aan beweging ontstaat stress. In het bloed stijgt daardoor de concentratie van het stresshormoon cortisol. Cortisol verstoort allerlei processen in het lichaam, waaronder de circulatie in de maagwand en de aanmaak van voor de maagwand belangrijke beschermende stoffen. Maagzweren zijn het gevolg.

Voeding als oorzaak van maagzweren kent twee kanten. Enerzijds werkt een krachtvoermaaltijd verzurend op de maag. Anderzijds is een lege maag, al is het maar voor een paar uurtjes, funest voor het maagslijmvlies. Een paard is gebouwd op een continue aanvoer van kleine beetjes voedsel (denk aan grazen) en maakt continu maagzuur aan. Staat een paard in de stal op vlas of een andere niet-eetbare stalbodembedekking en heeft hij zijn ruwvoer op, dan is de maag in korte tijd leeg en verzuurt deze.

Maagzweren kunnen in zeer korte tijd ontstaan. Ruwvoer is voor het voorkomen van maagzweren erg belangrijk. Het stimuleert de kauwactiviteit; per kg ruwvoer wordt 3,5 keer zoveel speeksel aangemaakt dan per kg krachtvoer. Speeksel verlaagt de zuurgraad in de maag, en is daarom heel belangrijk voor het voorkomen van maagzweren. Verder voorkomt ruwvoer verveling. Veel mensen vergeten daarnaast dat paarden nachtbrakers zijn: ze slapen ’s nachts evenveel als overdag, en dat is niet veel. Gemiddeld slaapt een paard slechts 5 uur per 24 uur. Op veel stallen wordt om 11 uur ’s avonds voor het laatst gevoerd. Een paard dat niet op stro staat en na twee uur zijn ruwvoer op heeft, staat vervolgens tot 7 uur ’s morgens zonder eten. In die tijd kunnen al meerdere maagzweren zijn ontstaan.

Veel paarden die niet op stro staan en onvoldoende ruwvoer krijgen, gaan vaak luchtzuigen of kribbebijten. Dit kan een teken zijn dat een paard een maagzweer heeft. Andere symptomen zijn een verminderde eetlust, veel gapen, dorre vacht, breiïge mest, milde terugkerende koliekverschijnselen (vooral na de krachtvoermaaltijd) en gewichtsverlies. Hoewel maagzweren waarschijnlijk erg pijnlijk zijn, laten lang niet alle paarden symptomen zien. Het is dus niet gemakkelijk om erachter te komen of je paard echt een maagzweer heeft. Zekerheid krijg je alleen door je paard een endoscopie te laten ondergaan. De veearts gaat dan met een slangcamera de maag in, om het maagslijmvlies te bekijken.

Als een paard een maagzweer heeft, worden medicijnen voorgeschreven (vaak GastroGuard). Toch is voorkomen altijd beter dan genezen. Beperk daarom stress door o.a. zoveel mogelijk weidegang en contact met soortgenoten te bieden. Voer zo min mogelijk krachtvoer en zorg er verder voor dat je paard altijd ruwvoer (kuil, hooi en/of stro) ter beschikking heeft, ook ’s nachts!

Lees meer:
Voer bij maagzweren