Ir. Marike Jacobs

Ir. Marike Jacobs


Marike is afgestudeerd aan Wageningen Universiteit voor de masteropleiding Animal Nutrition en gespecialiseerd in paardenvoeding. Tijdens haar jeugd raakte zij door ervaringen met paarden met diverse gezondheidsproblemen steeds meer geïnteresseerd in voeding. Na haar hbo-opleiding aan HAS Den Bosch besloot zij zich verder in dier- en paardenvoeding te specialiseren. Regelmatig verschijnt op VoerVergelijk een column van haar hand.

Krachtvoer waarom (niet)?



Bijna iedereen voert krachtvoer (brok, muesli of slobber) en bijna iedereen vindt ook dat krachtvoer onmisbaar is in het dieet van een paard. Maar niets is minder waar. Heel veel paarden zouden gemakkelijk zonder krachtvoer kunnen, als ze maar voldoende ruwvoer van goede kwaliteit kregen. Maar dat is lastig. De samenstelling van ruwvoer is erg wisselend en een analyse is duur. Dat maakt het lastig om een stabiel rantsoen samen te stellen. Toch is een ruwvoerrantsoen voor paarden erg gezond en tot licht presterende paarden kunnen uit een ruwvoerrantsoen voldoende energie halen. In combinatie met een zorgvuldig gekozen supplement weet je ook zeker dat de overige voedingsstoffen voldoende zijn.

Krachtvoer stamt uit de tijd dat paarden de hele dag aan het werk waren. Aan het werk als in ploegen en eggen, bomen slepen in het bos, trekdier voor een koets, enzovoorts. Omdat de paarden zolang aan het werk waren, was er minder tijd om aan eten te besteden. En ruwvoer is laagwaardig voer, dat relatief weinig voedingsstoffen bevat. Paarden kregen dus te weinig energie binnen om hun werk te kunnen verrichten. Er was behoefte aan een voer met een hogere energiedichtheid, wat in korte tijd veel energie kon leveren. Granen voldeden aan die eis; daar vindt krachtvoer haar oorsprong.

De behoefte aan het toevoegen van extra vitaminen en mineralen, conserveringsmiddelen en andere stoffen en het verbeteren van de verteerbaarheid, heeft de paardenbrok doen ontstaan. Een stabiel energierijk voedermiddel, gemakkelijk te voeren en lang houdbaar. Om een brok te maken worden granen vermalen tot meel, waarna er stoffen aan toegevoegd worden en het geheel na een aantal bewerkingen met melasse tot een brok wordt geperst. Tegenwoordig is het gebruik van muesli net zo normaal als brok. Muesli is kleurrijk, ruikt lekker en het is (tot op zekere hoogte) zichtbaar welke grondstoffen er in zitten. Het is minder lang houdbaar dan brok, maar heeft verder dezelfde samenstelling.

De tijd dat paarden hele dagen lang aan het werk waren is allang voorbij. Een groot deel van de dag staan ze nu op stal, in de paddock of in de wei. Enkele paarden die in de topsport presteren werken meerdere uren per dag dusdanig intensief dat hun energiebehoefte die van de paarden vroeger benaderd. De meeste paarden komen niet eens in de buurt. Toch krijgt haast ieder paard enige vorm van krachtvoer; een gewoonte die in de paardenwereld erg hardnekkig blijkt te zijn.

Die hardnekkigheid heeft meerdere begrijpelijke redenen. Ruwvoer is relatief duur en neemt veel ruimte in beslag bij de opslag. Het is lastig voeren (krachtvoer in een schep is veel makkelijker) en bovendien is de samenstelling niet gecontroleerd, zoals bij krachtvoer wel het geval is. De voederwaarde en samenstelling van ruwvoer is afhankelijk van de toestand van de bodem, de bemesting, het seizoen, de weersomstandigheden tijdens de oogst, de manier van oogsten, de opslag, noem maar op. Door al deze factoren zijn er verschillen mogelijk in de samenstelling van verschillende batches, zelfs tussen balen is verschil goed mogelijk. Alleen een ruwvoeranalyse geeft uitsluitsel over de voederwaarde van een ruwvoer, maar ook dit is kostbaar.

Krachtvoer heeft de laatste jaren een iets negatiever imago gekregen door de ontdekking van en toename van het aantal paarden met koolhydraatgerelateerde ziektes, zoals hoefbevangenheid, koliek en insulineresistentie. Eigenaren zijn voorzichtiger geworden en ruwvoer krijgt meer aandacht. Gelukkig, want krachtvoer lijdt bij verkeerd gebruik vaak tot problemen. Afhankelijk van het prestatieniveau van het paard en de kwaliteit van het ruwvoer, vormt een ruwvoerrantsoen samen met een goed supplement een volwaardig rantsoen. Een supplement is verstandig om de wisselende samenstelling van het ruwvoer te compenseren.

Ik wacht op de dag dat nieuwe pensionklanten éérst beginnen over hoeveel ruwvoer hun paard nodig heeft, in plaats van over de hoeveelheid krachtvoer. Het is nodig dat paardeneigenaren bewuster worden van het feit dat krachtvoer absoluut geen must is en bij sommige paarden juist de prestaties onderdrukt (hier hoeven geen duidelijke symptomen voor zichtbaar te zijn!). Die bewustwording is belangrijk, maar dat wil niet zeggen dat we massaal van het krachtvoer af moeten. Met krachtvoer is niets mis, mits de hoeveelheden beperkt blijven en het verstandig wordt gevoerd. Gebruik het met mate!

Lees meer:
Ruwvoer
Voedingswaarde ruwvoer




meer columns | Naar de home pagina




Reacties (6)



Astrid Noordhoek
03-01-2011 10:56
Een stuk naar mijn hart!
Ik wacht ook op die dag.

constance
03-01-2011 16:51
Eigenlijk zou iedere paardenhouder het boek'" zomereczeem opgelost met voeding "moeten lezen van Nicolette Hebing.
Is ook goed voor paarden die niks mankeren. Er word duidelijk dat heel veel paarden waarvan word gedacht door zelfs de veearts, zomereczeem hebben, maar in werkelijkheid hebben ze gewoon last van al die suikers en eiwitten die zich in het lijf ophopen en die moeten er dus uit. Het uit zich doordat het paard jeuk heeft. Ook leer je wat een paard werkelijk nodig hebben aan stoffen voor een goede gezondheid van het paard. Een paard moet zoveel mogelijk natuurlijke voeding krijgen, zonder al die kunstmatig geproduceerde vitamines en mineralen. Ook ik kwam erachter dat mijn Fries helemaal geen zomereczeem heeft, maar gewoon last van de suikers in zijn lijf heeft. De grootste behoefte van een paard is hooi. Het verbaasd me ook elke keer weer dat veel staleigenaren maar 2 x ruwvoer voeren en maar liefst 3x krachtvoer. De meeste paarden staan 22 à 23 uyur op stal. Wat moet het paardenlijf met al dit krachtvoer.......
Ik pleit voor 4x daags ruwvoer en het krachtvoer drastisch naar beneden, evt. een handje krachtvoer en voor de vitamines en mineralen ijslands of noors zeewier en veendrenkstof. Ook het ontwormen met chemische middelen is iets om over na te denken

Linda Polak
03-01-2011 21:52
En ik wacht op de dag dat de pensionhouder zich houdt aan de belofte over de hoeveelheid en de kwaliteit van het ruwvoer en ook daadwerkelijk geeft wat er is afgesproken. Mijn ervaringen op dat gebied zijn zeer divers.

Met vriendelijke groet, Linda

Samantha
04-01-2011 18:39
Het voeren is heel persoonsgebonden en paardgebonden.

Ten eerste vindt ik dat heel veel stallen niet juist omgaan met het voeren van ruwvoer, er wordt te weinig gegeven, te slechte kwaliteit enz. Het ligt niet alleen aan de eigenaar van het paard.

Bij mij op stal vinden ze het meer als zat dat de paarden twee keer daags kuil krijgen, en dan krijgen ze een uur eetwerk en dan zit hij de rest van de dag om zich heen te kijken. Sinds kort voeren ze meer en vaker om de dood eenvoudige reden dat anders de stallen werden leeggegeten.
Het is vorig jaar winter toen de paarden ook amper buiten kwamen door het slechte weer niet doorgedrongen waarom ik met hooi en emmers luzerne liep te slepen. Ze gaven mijn paard gewoon s'avonds wat minder anders had hij ook zo'n buik vol. En het was ze vast voordeliger.

Mijn paard staat redelijk zwaar in training en daar voer ik hem ook naar, meusli's waar ik achter sta en waar hij het goed op doet. Als hij minder werkt krijgt hij ook minder. Volgens een voerdeskundige was die van mij van het zomer toen hij lekker in de wei zich vol at en weer in conditie opbouw was juist te dun. Terwijl ruim de helft van de paarden te dik is en mensen het niet eens meer zien.

Ik zie veel te dikke paarden en veel paarden die niets doen maar toch voor twee gevoerd worden. Mensen moeten zich er wel bewust van worden, maar de pensioenstallen moeten daar ook wel aan mee werken!

Met bewust voeren is niets mis, kijk naar het paard, naar de conditie, wat wordt van hem gevraagd, wat heeft hij nodig en wat vind hij smakelijk.

Noortje
04-01-2011 19:31
Ik sluit mij helemaal aan bij Constance! Het boek heb ik net helemaal uitgelezen en het werd me duidelijk waar we mee bezig zijn, wat een paard nou echt nodig heeft en waarom er zoveel paarden met jeuk rondlopen.
Ik ben begonnen met het 'basisdieet' uit het boekje en nu is de rest van de stal er ook op over gegaan. Ze eten het met smaak! Dit is voor het eerst dat ik echt achter het bijvoeren van mijn paard sta (naast goed hooi en eventueel liksteen met mineralen).
Ik kan iedereen dit boekje aanraden!!
'Zomereczeem opgelost met voeding' van Nicollete Hebing. Gaat dus niet alleen over zomereczeem, maar paardenvoer en de paardenspijsvertering in het algemeen.

marijke
04-01-2011 19:32
Ik ben helemaal met de reactie eens van constance.
Mensen die dat boekje gelezen hebben zijn een stuk bewuster bezig met wat hun paard nodig heeft en landonderhoud.
veel paarden hebben last van al die suikers en eiwitten die zich in het lijf ophopen, wat op een vervelende manier naar buiten komt. wat eigenlijk niet nodig hoeft te zijn.
onze paarden hebben onbeperkt hooi op verschillende plaatsen dmv slowfeeders.
het nadeel van het voeradvies van Nicolette Hebing is dat het voorbereid moet worden. maar paarden smullen er van!!






Naam
E-mail
Update Houdt mij op de hoogte

Reactie