Ir. Marike Jacobs

Ir. Marike Jacobs


Marike is afgestudeerd aan Wageningen Universiteit voor de masteropleiding Animal Nutrition en gespecialiseerd in paardenvoeding. Tijdens haar jeugd raakte zij door ervaringen met paarden met diverse gezondheidsproblemen steeds meer geïnteresseerd in voeding. Na haar hbo-opleiding aan HAS Den Bosch besloot zij zich verder in dier- en paardenvoeding te specialiseren. Regelmatig verschijnt op VoerVergelijk een column van haar hand.

Eiwitfabels



Vroeger dacht men dat eiwit de veroorzaker was van hoefbevangenheid en allerlei andere ellende. Tegenwoordig is duidelijk dat hoefbevangenheid wordt veroorzaakt door suikers of stofwisselingsproblemen, maar de aversie tegen eiwit lijkt nog steeds te bestaan. Paarden zouden dikke benen krijgen van teveel eiwit in het rantsoen en zogenaamde ‘eiwitbulten’. Er bestaat zelfs zoiets als ‘eiwitgevoeligheid’. Wat is daar nu echt van waar?

De dagelijkse eiwitbehoefte van een gezond, volwassen paard is behoorlijk stabiel. Dragende of lacterende merries, groeiende paarden, paarden die arbeid verrichten en zieke paarden hebben een verhoogde behoefte. Een overmaat aan eiwit in het rantsoen wordt verteerd, maar de ongebruikte aminozuren worden uitgescheiden met de urine. Een overmaat aan eiwit belast de lever en de nieren. Desondanks kan een (volwassen) paard een hoeveelheid eiwit van drie keer zijn behoefte zonder problemen verwerken.

In Nederland blijken de meeste paarden meer eiwit binnen te krijgen dan ze nodig hebben. Als je de consensus moet geloven, zou je dus bij veel meer paarden problemen verwachten in de vorm van bijvoorbeeld dikke benen. Maar (voedingstechnisch) is er helemaal geen bewijs dat dikke benen of stalbenen worden veroorzaakt door (een overmaat aan) eiwit in het rantsoen. Wel door een gebrek aan beweging of een andere onderliggende oorzaak.

Eiwitbulten ontstaan door een allergische reactie op een eiwittype in het voer. Omdat de precieze oorzaak vaak niet is te achterhalen, wordt het voedermiddel als boosdoener bestempeld. Vaak is dit kuilgras of voordroog. Terwijl krachtvoer, gras, hooi of elk ander voedermiddel net zo goed de oorzaak kan zijn. Voor ‘eiwitgevoelige’ paarden zijn er voeders in de handel met een extra laag eiwitgehalte.

Ik twijfel of de eiwitovermaat in Nederland echt wel zo groot is. De ‘angst’ voor eiwit heeft ervoor gezorgd dat de meeste krachtvoeders tegenwoordig een laag eiwitgehalte hebben. En veel ruwvoer voor paarden wordt gehaald van grasland dat speciaal (niet) bemest wordt om energie- en eiwitarm ruwvoer te verkrijgen. Maar een tekort aan eiwit staat een paard pas echt in de weg: geen 100% prestaties, trage spiergroei en krachtopbouw, vertraagd herstel na ziekte, een hele reeks klachten kan optreden. Aangezien er geen bewijzen zijn dat bovengenoemde problemen ontstaan door teveel eiwit, is die angst voor eiwit wat mij betreft onterecht en ongegrond, tenminste totdat nader onderzoek anders zou bewijzen.

Lees meer:
FABEL: Eiwit is slecht 
Bezoekersvraag: Teveel eiwit voor oude pony?
Onderzoek: Rol van eiwit bij spieropbouw




meer columns | Naar de home pagina




Reacties (5)



Susanne Wiersma
25-10-2011 01:16
Fijn artikel! Graag meer van deze tips en uitleg!
Dank u wel.
Mvrgr., Susanne

Evert Wezinkhof
01-11-2011 23:15
Hoi Marike ,
Goed van je te lezen dat je fabels kunt onderbouwen met boerennuchterheid.
Succes.
Mvrgr,
Evert.

Machteld
07-09-2012 11:21
Hoi,

Dit vind ik super om lezen. Mijn pony van 16 heeft nu, begin september, heel plots (matige) hoefbevangenheid opgelopen. De paarden lopen al van april op hetzelfde stukje weide, dat vrij kort gegeten is. Volgens de veearts is suiker en eiwit in het gras de boosdoener en zou hij nooit meer op gras mogen. Dit zou dus niet kloppen. Weet u dan wel waardoor die plotse hoefbevangenheid zou kunnen veroorzaakt zijn? Ik geef nu Pavo Liga met 11 % eiwit, maar dit zou volgens de veearts veel te veel zijn (hij krijgt 0,5kg per dag). Maar er bestaat nergens voeding met beduidend minder eiwit. Wat zou ik best doen volgens jou?

Alvast heel hartelijk bedankt!!

Groeten,
Machteld

Marike Jacobs, columnist
07-09-2012 20:59
Hoi Machteld,
De oorzaak van de hoefbevangenheid kan liggen bij het suikergehalte in het gras. In een kort afgegraasde weide die niet bemest wordt, kunnen de groeiomstandigheden van het gras slecht zijn, waardoor er veel suikers in het gras worden opgeslagen. Een hoog eiwitgehalte in het gras is bij een onbemeste weide zeer onwaarschijnlijk, bovendien is eiwit niet de oorzaak van hoefbevangenheid.
Een andere mogelijke oorzaak is een stofwisselingsstoornis, bijvoorbeeld de ziekte van Cushing, of een plotselinge overgang van (hoeveelheid) voer. In de kennisbank is meer informatie te vinden over de ziekte van Cushing, hoefbevangenheid en voerovergangen.

Succes!

Machteld
12-09-2012 08:40
Hallo,

Alvast heel erg bedankt voor je reactie! De weide waar ze lopen is wel bemest geweest.
Maar de pony is enkele maanden geleden wel door de veearts onderzocht op hyperlipedimie, en dit had hij in lichte mate. Hij krijgt sindsdien Pavo Liga, met veel vitaminen en mineralen, een halve kilo per dag.
Maar ik ga zeker de andere artikels ook lezen, en proberen meer te weten te komen.

Groetjes,
Machteld





Naam
E-mail
Update Houdt mij op de hoogte

Reactie